Documentairemaker Annejet Brandsma is zelf geboren en getogen op het platteland en heeft een ander beeld daarvan dan over het algemeen wordt geschetst. In haar jeugd zijn vrouwen belangrijk en aanwezig geweest, maar daarna, toen ze verhuisde naar de stad, heeft ze het beeld van de plattelandsvrouw zoals zij haar kent nooit meer teruggezien.

Gelijkheid van man en vrouw, zowel binnen de familie als op het bedrijf

De stem van de vrouw ontbreekt in de media. En dat terwijl ze door de geschiedenis altijd aanwezig was. Op de achtergrond. Als stille kracht binnen het gezin en bedrijf. Deze vrouwen zijn een groot onderdeel van de Nederlandse bevolking en hun positie is door de jaren heen veranderd maar onbesproken. Ze zijn zelf voorzichtig met het geven van hun mening, zullen nooit spreken over ‘ik’, maar associëren vaak in familieverband. Met deze documentaire wil Annejet hun kant van het verhaal en de geschiedenis eindelijk laten horen.

Doordat de positie van de maker zowel het traditionele platteland als het leven in de stad betreft, kan zij een volledig beeld geven dat beide perspectieven eer aandoet en verbindend kan werken. Het is duidelijk dat de boeren in Nederland een andere positie innemen dan de rest van de Nederlanders. De boerenprotesten hebben dat duidelijk laten zien en horen. Hierdoor kwam ook naar boven hoe gevoelig het sentiment rondom het boerenleven ligt. Het collectieve beeld dat Nederland heeft over dit leven is oppervlakkig en eenzijdig. De beelden van het leven op het Nederlandse platteland die in ons collectieve geheugen geprint staan, komen uit een periode waarin men nog klederdracht droeg en emmers melk op de fiets vervoerde. Fotografen (veelal grootstedelijke mannen) beschouwden het platteland vanuit een romantisch perspectief. Dit mannelijke en stedelijke oogpunt heeft Annejet niet. Door haar oogpunt kan zij de verhalen op haar manier in beeld brengen en zo Nederland anders naar het platteland laten kijken.

Emancipatie op het Nederlandse platteland voert in deze productie de boventoon. Gelijkheid van man en vrouw, zowel binnen de familie als op het bedrijf, en hoe daarmee wordt omgesprongen. De film bespreekt dit vanuit het standpunt van de vrouw, omdat er, vooral bij vrouwen op het platteland, nog altijd een gevoel heerst dat hun mening er niet toe doet. Het is tijd hen te laten spreken, juist over een thema als emancipatie, simpelweg omdat ze daar niet eerder naar gevraagd zijn. Door verschillende generaties plattelandsvrouwen te laten vertellen, wordt het mogelijk om de ontwikkeling in Nederland natuurlijk te vangen.

Het huidige discour laat duidelijk zien en horen dat de kloof tussen stad en platteland nog altijd aanwezig is en misschien zelfs alleen maar groter wordt. Onbegrip en frustratie leiden de boventoon. Door financiële druk, aanhoudende sancties maar ook de schreeuw om een gezondere voedselproductie lijkt ruimte voor gesprek steeds verder weg. Tijdens Beholders gooien wij het gesprek open en dragen hiermee juist bij aan de verbinding tussen stad en platteland.

Annejet Brandsma
Vrouwen van het Land