Verhalen over volwassen worden. Groeien, jezelf ontwikkelen, en jezelf daarbij tegenkomen. Of juist vinden. Over kijken waar het schuurt en dat bespreekbaar maken. Die verhalen staan tijdens onze openingsavond centraal. Een avond die in het teken staat van de kracht én kwetsbaarheid van jonge mensen. Want: “Het portretteren van personen gaat over begrip voor kwetsbaarheid.”

Net als voorgaande jaren, is onze openingsavond ook tijdens deze editie van Beholders een mengelmoes van documentaires, gesprekken en een live optreden. Zo staan er documentaires op het programma over Trots54, een kunst-en-cultuurcommunity voor en door jongeren, en over S10. Er zijn inleidingen en nagesprekken met makers en andere gasten, en een optreden van de productiegroep van Trots54. De rode draad: de mentale gezondheid van jongeren.

Kunst en coaching
“Een avond die raakt aan alle kanten”, denkt Jesse van den Elsen, artistiek leider van Trots54 (zie volgende pagina). “Als jongeren bij ons met kunst aan de slag gaan, stimuleren wij dat ze er iets van zichzelf in leggen. Iets wat speelt in hun leefwereld, waar ze mee bezig zijn of tegenaan lopen. Dat hebben we zelfs in onze visie zo vastgelegd. Op die manier groeien ze. Wij bieden naast kunstvormen ook coaching en dat ligt in één lijn met dat idee: we willen dat jongeren opbloeien, dat ze zichzelf laten zien en zich ontwikkelen.”

“Het is ons doel dat jongeren opbloeien, dat ze zichzelf laten zien en zich ontwikkelen.”

Dat wil overigens niet zeggen dat het nooit botst of schuurt, geeft Jesse aan. “Bij onze productiegroep ligt de lat vrij hoog. Dat heeft meerdere redenen: als je 400 jongeren een uur wil boeien in het theater, dan moet je echt iets goeds neerzetten. Daarnaast ligt de lat ook hoog in cultuurland. We moeten keer op keer boven het maaiveld uitsteken om subsidies en partnerbijdragen in de regio te blijven ontvangen. Er moet dus wel gepresteerd worden. Dat is vet, én het is een uitdaging. Jongeren groeien daarvan, en daarnaast hebben ze natuurlijk hun eigen worstelingen. Maar dat is juist het mooie: werken met jongeren is gewoon gaaf.”

Filmen vanuit fascinatie
Datzelfde vinden ook Rolf Hartogensis en Linda Hakeboom, die onder andere verschillende documentaires maakten over jonge artiesten (zie volgende pagina): “De documentaires die wij maken, zijn eigenlijk altijd coming-of-age verhalen. Verhalen over volwassen worden, jezelf tegenkomen. Of jezelf vinden. Het begint eigenlijk altijd klein. En bij ons. Wij filmen mensen vanuit de fascinatie die we voor hen hebben. Zo filmden we ooit Jett Rebel in een bos en dachten we: ‘wat een bijzondere tovenaar’. Vanuit die fascinatie zijn we toen begonnen en aan het eind hadden we allemaal een hoop geleerd. Dat soort verhalen vertellen staat voor ons centraal. Wij weten wat we maken. Wij weten waar we voor staan. Tegelijkertijd wordt er enorm veel gestuurd op sensatie. Zeker als je jong bent en net van een opleiding afkomt, is het dan soms lastig om bij je eigen verhaal te blijven.”

“Het portretteren van personen gaat over begrip voor de kwetsbaarheid van mensen”, vervolgen Linda en Rolf. “En daar moeten we ons als makers van bewust zijn. Wij willen iemand niet schaden. Maar we zijn er óók niet om iemand te promoten. Een documentaire is vaak een spiegel; de hoofdpersoon gaat zichzelf vaak anders bekijken na het zien van de film. Douwe Bob heeft na de eerste keer kijken bij ons thuis een uur buiten rondjes gelopen. Hij moest echt even verwerken wat hij gezien had. Daarna kwam hij binnen en zei: ‘Het is goed zo’. Dat staat bij ons voorop. Dat degene die wij volgen in de documentaire, onze keuzes snapt. Werken met respect.”

“Als je jong bent en net van een opleiding af komt, is het soms lastig om bij je eigen verhaal te blijven.”

In beeld brengen waar het schuurt
Jesse herkent veel van wat Rolf en Linda zeggen. “Bij Trots54 laten we zowel de kracht als kwetsbaarheid zien van jongeren. Precies zoals Rolf en Linda ook doen in hun documentaires. Ik bedoel: S10 straalt ook zowel die kracht als kwetsbaarheid uit, net als Jett Rebel. Zowel zij als wij met Trots54 brengen in beeld waar het schuurt én we maken dat bespreekbaar. We geven verhalen mee en willen mensen en jongeren hierover na laten denken. Bovendien herkennen we dat ook bij Beholders zelf: dat maatschappelijke thema’s bespreekbaar gemaakt worden. Dat er gezamenlijk ervaringen, perspectieven en gevoelens gedeeld mogen en kunnen worden. Dat is heel erg van nu en het past in deze tijd: die kwetsbaarheid mag er zijn.”

Net zoals Jesse, zijn Rolf en Linda enthousiast over de opzet van de openingsavond van Beholders. “Mooi dat we de lijn van kwetsbaarheid en ontwikkeling bij jongeren die door Trots54 vóór de pauze wordt ingezet, door kunnen trekken met de dingen die wij na de pauze laten zien: een vergelijkbaar proces, maar dan bij de artiesten die wij door de jaren heen gevolgd hebben. En natuurlijk het gesprek dat we hierover kunnen hebben. We hebben een bijzondere reis voor de bezoeker in petto deze avond!”