Het klinkt eenvoudig, luisteren in een interview. Maar het tegendeel is waar. In het begin van mijn carrière als film- en documentairemaker liep ik met de microfoon rond in mijn geboortestad Haarlem om voor de lokale televisie reportages te maken. In de stad mensen naar hun mening vragen over de losliggende stoeptegels, de burgemeester bevragen over beleid of de kroegbaas spreken over het vechtpartijtje van de vorige avond. Ik had altijd vragen op een A4tje paraat, stevig in mijn handen gedrukt. Ik stelde de eerste vraag, kreeg een antwoord en daarna keek ik op mijn blaadje voor de tweede vraag. En luisteren? Nee, daar had ik geen tijd voor. Ik moest rennen, vliegen, vallen, opstaan en weer doorgaan. Tot ik op een punt kwam dat de gesprekken elkaar gingen herhalen en ik niet veel verder kwam dan de standaard antwoorden. Ik voelde dat ik mijn blaadje los moest laten en de personen die ik sprak aan moest kijken. Toen pas begon ik echt met luisteren, heel goed luisteren.

Luisteren is voor mij een kunstvorm geworden. Want luisteren naar de verhalen van iemand anders, leert mij veel over mezelf en de wereld om me heen. In ieder geval als je bereid bent écht te luisteren. Als iemand je een verhaal vertelt, denk je dan stiekem: wanneer mag ik weer wat zeggen? Of veroordeel je de woorden van je gesprekspartner stilletjes? Ondertussen knik je braaf met hier en daar een “oh” en “ah, wat vervelend”…? Dat is niet luisteren. Dat is oordelend wachten op je beurt. Luisteren, écht luisteren is een kunst gebleken. Luisteren betekent dat als je een vraag hebt gesteld, dat je stil bent in je hoofd en hoort wat de ander zegt. Soms kan je dan zelfs achter de woorden horen wat die persoon zegt. Luisteren betekent echt nieuwsgierig zijn naar de wereld om je heen. Luisteren betekent dat je zeker weet, dat je niet alles weet. Luisteren, kijken, voelen, zonder je eigen gedachten als afleider. Daar ligt de verbinding.

Yara Hannema
Requiem for Williamsburg
Podcast: Wie ben ik echt?